In veel landen wordt er streng omgegaan met wat wel en niet mag op televisie. Op de Engelse televisie mag er bijvoorbeeld pas gevloekt worden na negen uur ’s avonds, een tijdstip waarop de jonge kinderen vaak al op bed liggen. Op dat gebied gaat het er in Nederland heel anders aan toe. Het is hier helemaal niet gek om overdag een krachtterm voorbij te horen komen op tv. Ook bestaat er zelfs een kinderprogramma dat draait om naakte mensen. En dat alles er hier wat minder streng aan toe gaat, is niet iets van de laatste jaren: het eerste naakt op de televisie was hier al te zien in 1967.
Nederlandse televisie in de jaren 60
Jongere generaties kunnen zich waarschijnlijk weinig voorstellen van hoe televisie in de jaren 60 was. Zo waren er in 1967 slechts twee Nederlandse televisiezenders: Nederland 1 en Nederland 2. Sterker nog, pas in 1988 kwam hier een derde zender bij in de vorm van Nederland 3. Televisie zond in de jaren 60 ook bijna alleen maar ’s avonds uit. Overdag en ’s nachts waren er normaal gesproken geen programma’s te zien. Wel had rond 1967 zo’n driekwart van de Nederlandse huishoudens een televisie, dus je kan je voorstellen dat met zo’n klein aanbod je al snel relatief veel bekeken werd.
Phil Bloom naakt in Hoepla
De eerste aflevering van het VPRO-programma Hoepla werd uitgezonden op 28 juli 1967. Deze aflevering veroorzaakte commotie omdat het model Phil Bloom naakt door het beeld liep, ook al werden de meest expliciete delen van het lichaam bedekt met slingers van bloemen. Dit kostte de VPRO tientallen leden.
De makers van Hoepla (waaronder Wim T. Schippers) werden hier eigenlijk alleen maar door aangemoedigd. Voor de tweede aflevering (die overigens te vinden is op YouTube) wilden ze Phil Bloom weer laten komen, maar nu helemaal naakt. Phil zou naakt een artikel uit de krant over de controverse na de eerste aflevering voorlezen. Dit werd opgenomen, maar foto’s van deze opname lekten uit.
Hierop werd een nieuwe versie opgenomen. Hierin zat Phil naakt op een stoel en las ze een krantenartikel voor waarin stond dat ze naar aanleiding van de uitgelekte foto’s niet meer naakt te zien zou zijn. Tijdens het voorlezen bedekt de krant haar lichaam nog. Maar als ze klaar is, vouwt ze de krant op en geeft hem aan iemand anders. Dan is ze dus volledig naakt te zien, hoewel ze haar benen wel over elkaar had en er dus geen geslachtsdeel te zien was. Vervolgens kwam het postbusnummer van de VPRO in beeld. Zo wisten kijkers meteen waar ze hun klachten of opzeggingen naartoe konden sturen.
Flinke commotie na fragment Hoepla
De commotie na deze uitzending was natuurlijk veel groter dan die na de eerste. Er kwamen meer dan 100 opzeggingen binnen bij de VPRO, de kranten stonden er vol van en er werden zelfs vragen gesteld in de Tweede Kamer. Ook haalde het nieuws de internationale pers. Volgens sommige bronnen waren trouwens niet alle reacties negatief: het schijnt dat er ook best wel wat bedankjes binnenkwamen bij de VPRO naar aanleiding van de uitzending. Toch besloot de VPRO een stuk strenger toe te zien op wat er in Hoepla te zien zou zijn. Hierdoor werden twee items uit de derde aflevering geschrapt. De vierde uitzending werd helemaal nooit uitgezonden (niet tot tientallen jaren later tenminste).
Het optreden van Phil Bloom in Hoepla laat zien dat Nederland in de jaren 60 al vooruitstrevende tv maakte. Dit item zou je zelfs tegenwoordig in heel veel landen niet kunnen maken zonder dat je met hele strenge regels te maken krijgt. Het zorgde ook in Nederland voor een debat over wat wel en wat niet kan op televisie. Gelukkig heeft dat er niet voor gezorgd dat er veel beperkingen zijn op de Nederlandse tv. En laten we hopen dat dat ook altijd zo zal blijven.
Laat een reactie achter